• Pavel Nedved (foto: ph.FAB / Shutterstock.com)
  Iedereen kent Pavel Nedved als een van de grote sterren van het succesvolle Juventus begin jaren '00. Wat niet veel mensen weten is dat Nedved doorbrak bij AC Sparta Praag. In een korte tijd wist de begaafde middenvelder zoveel indruk te maken dat hij binnen vier seizoenen een welverdiende transfer kon maken naar SS Lazio. Daar groeide hij al snel uit tot de onbetwiste leider van een van de meest succesvolle teams uit de geschiedenis van de Laziali. Hij werd tweede in de UEFA Cup, won de Serie A en maakte zijn transfer naar Juventus; waar hij op dit moment de functie van vice-voorzitter bekleed.

• Antonín Panenka
  De Panenka-penalty, een wereldwijd begrip waar iedere voetballiefhebber wel eens van heeft gehoord. Weinig van hen kennen de man achter het verhaal. Antonín Panenka is een louter geprezen speler met zijn roots in het voormalige Tsjecho-Slowakije. Zoals clublegendes doen, is hij al een groot deel van zijn leven verbonden aan de club waar hij groot werd: Bohemians Praag 1905. Met meer dan 200 duels voor de club is hij nog altijd hét boegbeeld van de groen-witten uit Praag. Inmiddels al jaren gestopt als profvoetballer, leeft de eens zo geroemde middenvelder in de luwte van de media. Hij is voorzitter van, je raadt het al, Bohemians 1905 en komt hooguit nog af en toe in het nieuws vanwege zijn wereldberoemde penalty uit 1976.
  
  
• Petr Cech
  Petr Cech is inmiddels een zeer gewaardeerd doelman in de Premier League. Na elf jaar bij Chelsea onder de lat te hebben gestaan, besloot de Tsjechische sluitpost na de komst van Thibaut Courtois naar stadsgenoot Arsenal te verkassen. Voordat Cech in Engeland terecht kwam, keepte hij enkele seizoenen voor Stade Rennes. Toch lagen de voetbalroots van de topkeeper in zijn vaderland: Tsjechië. Hij komt net als Pavel Nedved voort uit de roemruchte jeugdopleiding van Viktoria Pilzn. Vervolgens brak hij door bij het inmiddels failliete Chmel Blsany en vertrok hij na een seizoen naar Sparta Praag.
  
  
• Tomás Rosický
  Rosický was een geliefd speler in Tsjechië. Vele blessures weerhielden hem ervan om de wereldtop te bestormen. Toch deed de sierlijke middenvelder het best aardig. Voor meer dan 150 wedstrijden in het shirt van Borussia Dortmund en bijna 200 optredens namens Arsenal zouden velen een moord plegen. Wie weet wat er van Rosický was geworden als hij minder pech met blessureleed had gehad. De Kleine Mozart zoals hij ook wel werd genoemd, genoot tien jaar van zijn jeugdopleiding bij Sparta Praag, waar hij vervolgens ook zijn debuut in het betaald voetbal mocht maken. Na drie mooie jaren besloot hij de stap omhoog te maken. Via Dortmund en Arsenal keerde hij in 2016 terug op het oude nest om daar na één seizoen, wederom verstiert door blessures, een punt achter zijn loopbaan te zetten.
  
  
• En nog vele anderen
  Veel clubs hebben hun zinnen gezet op de komst van Adam Hlozek, het supertalent uit de gelederen van AC Sparta Praag. Zoals je eerder las, brachten de Tsjechen genoeg grote voetballers voort. Naast Rosický, Cech, Nedved en Panenka passeren ook namen als Milan Baros, Jan Koller en Tomas Ujfalusi de revue. Hoewel de gouden generatie van Tsjechische voetballers inmiddels verleden tijd lijkt, kan er zomaar weer een nieuwe lichting opstaan. Al met al blijft de ontwikkeling van dergelijke 'kleine' landen op voetbalgebied intrigerend om te volgen.

De Tsjechische 1. Liga, ofwel Chance Liga, is een jonge competitie. De hoogste Tsjechische competitie werd in 1993 opgericht na de splitsing van Tsjecho-Slowakije. Voor de onafhankelijkheid van beide landen werden er ook in een Tsjechoslowaakse competitie wedstrijden gespeeld. Sinds 1925 streden clubs als Slovan Bratislava, AC Sparta Praag, SK Slavia Praag en Dukla Praag voor de titel van de beste club van Tsjecho-Slowakije. Sparta Praag ging er met veruit de meeste landstitels(19) vandoor. Op gepaste afstand volgen Dukla Praag(11), Slavia Praag(9) en Slovan Bratislava(8). Inmiddels komt Slovan uit in de Slowaakse competitie en hoeft niet langer op te boksen tegen grootmachten uit Tsjechië.

Sinds 1993 gaat Sparta Praag gewoon door met waar het was gebleven in de voormalige republiek. Met 14 Tsjechische landstitels is het ook de recordhouder in de nog jonge voetbalcompetitie. Daarnaast is het onderdeel van de 3 clubs die nog nooit degradeerde van het hoogste niveau. Uiteraard degradeerde stadsgenoot en aartsrivaal SK Slavia Praag ook nog nooit. Het drietal wordt gecompleteerd door FC Slovan Liberec. Sinds 2018 zijn er wijzigingen doorgevoerd in het verloop van de Tsjechische competitie. Waar voorheen enkel een regulier seizoen van 30 wedstrijden plaatsvond, worden nu de teams na afloop van het seizoen opgedeeld in drie groepen waaronder de kampioenspoule.

• Er nemen zestien teams deel aan de Tsjechische Chance Liga. In het seizoen 2024/2025 gaat het om de volgende teams:
  SK Slavia Praag, AC Sparta Praag, Dukla Praag, Viktoria Pilzn, FK Jablonec, FC Slovan Liberec, Banik Ostrava, SK Dynamo Ceske Budejovice, Bohemians 1905, 1. FC Slovácko, Mladá Boleslav, Sigma Olomouc, FK Teplice, MFK Karvina, Hradec Kralove en FK Pardubice.

Zoals je al eerder las zijn er slechts drie ploegen nog nooit gedegradeerd naar de tweede divisie van Tsjechië. Het zal dan ook niemand verbazen dat twee van die clubs in het lijstje staan met meeste landstitels. 21 van de 31 landstitels gingen naar de hoofdstad: Praag. De rest van de kampioenschappen werden verdeeld over steden als Liberec, Plzen en Ostrava. Ook als je een all-time ranglijst zou moeten maken steekt Sparta Praag er met kop en schouders bovenuit, al zou je dat niet verwachten als je naar de titelwinnaars van de afgelopen tien jaar kijkt.

• 2014/2015 - Viktoria Pilzn
• 2015/2016 - Viktoria Pilzn
• 2016/2017 - SK Slavia Praag
• 2017/2018 - Viktoria Pilzn
• 2018/2019 - SK Slavia Praag
• 2019/2020 - SK Slavia Praag
• 2020/2021 - SK Slavia Praag
• 2021/2022 - Viktoria Pilzn
• 2022/2023 - Sparta Praag
  
• 2023/2024 - Sparta Praag

Het verhaal van SK Slavia Praag-manager Jindrich Trpisovsky is er een uit een jongensboek. Hij werkte zich uit niemandsland omhoog tot een van de meest geprezen trainers van Tsjechië. Zonder een achtergrond als profspeler wist Trpisovsky zichzelf te ontwikkelen bij jeugdteams van Bohemians 1905 en AC Sparta Praag. Al snel kreeg hij een plekje op de bank bij het noodlijdend Viktoria Zizkov. Hij werd assistent-manager bij de ploeg uit de tweede divisie van Tsjechië en werd vervolgens al snel naar voren geschoven als hoofdcoach. Hoewel er vrijwel geen geld beschikbaar was presteerde Viktoria Zizkov tegen alle verwachtingen in erg goed.

Al snel gingen ook de 'grote' clubs de verrichtingen van Jindrich Trpisovsky volgen. FC Slovan Liberec hapte als eerste toe en bood de wonderdoener een contract aan. Ook bij Slovan ging het Trpisovsky voor de wind. Al snel merkte men in Liberec dat het een onbegonnen zaak was om de trainer langer te behouden. In maart van 2018 gebeurt dan ook waar men zo bang voor was. De coach neemt zijn volgende trede op de ladder naar het succes. Hij komt bij Slavia Praag terecht en doet wederom hetgeen dat onmogelijk wordt geacht: kampioen worden. Inmiddels is hij twee landstitels verder en werd hij in 2019 verkozen tot beste Tsjechische trainer van het jaar. Het is nog maar de vraag hoe lang Slavia Praag deze bijzondere oefenmeester kan behouden.

foto: cristiano barni / Shutterstock.com

De verschillen in capaciteit zijn over het algemeen in de Tsjechische hoogste competitie niet heel groot. Zo speelt SK Slavia Praag in het relatief kleine Sinobo Stadium. Toch kan het stadion van de topclub een geweldige plek zijn om een voetbalwedstrijd te aanschouwen. De fans zullen met toppers dan maar met 19.370 aanwezig zijn, ze maken lawaai voor 60.000. Hetzelfde geldt voor het de Generali Arena van rivaal Sparta Praag. Met zijn bijzondere rechte tribune in de hoek is het een stadion dat uniek is in zijn soort.

Als je houdt van stadions in een levendige of schilderachtige omgeving, dan ben je in Dolicek van Bohemians 1905 helemaal op je plek. Gelegen in een kuil in het centrum van Praag, kijk je vanaf de tribunes uit op prachtige gebouwen. Ook het Stadion U Nisy van Slovan Liberec is prachtig om te zien. Op een heuvel achter het stadion is een prachtig Tsjechisch gebouw te zien.

19.370 - Fortuna Arena - SK Slavia Praag
18.349 - epet Arena - AC Sparta Praag (foto: PhotoLondonUK / Shutterstock.com)
17.078 - AGC Aréna - FK Teplice
15.123 - Mestsky Stadion - FC Banik Ostrava
12.451 - Andruv Stadion - SK Sigma Olomouc
11.700 - Doosan Aréna - FC Viktoria Pilzn
9.900 - Stadion U Nisy - FC Slovan Liberec
9.300 - Malsovicka arena - Hradec Kralove
8.150 - Stadion Juliska - Dukla Praag
8.000 - Mestský Fotbalový stadion Miroslava Valenty - 1. FC Slovácko
6.746 - Fotbalový stadion Strelecky ostrov - SK Dynamo Ceské Budejovice
6.300 - Dolicek - Bohemians 1905
6.108 - Strelnice - FK Jablonec
5.000 - Lokotrans Arena - FK Mladá Boleslav
4.833 - Mestsky Stadion - MFK Karvina
4.620 - CFIG Arena - FK Pardubice