SUBTITLE
Zoals in de meeste landen het geval is, waren het de Engelsen die het voetbal voor het eerst naar Turkije brachten. In de 19e eeuw was Thessaloniki, tegenwoordig Griekenland, nog onderdeel van het Ottomaanse Rijk. De havenstad moest het hebben van de handel met andere landen waaronder Groot-Brittannië. Toch duurde het tot 1904 voor de eerste voetbalcompetitie in Turkije werd opgezet. De Istanbul Football League was een klein opgezet toernooitje voor ploegen uit Istanboel. Vanaf 1924 kwamen de regionale kampioenen voor het eerst teams uit andere regio's tegen. Waar voorheen teams uit onder meer Izmir, Ankara, Istanboel en Trabzon enkel clubs troffen uit de eigen regio, kon het nu als regiokampioen meedoen aan het landelijke knock-out toernooi het Turkish Football Championship.
Huidige opzet
Pas vanaf 1937 kent Turkije een competitie zoals wij het nu kennen. De sterkste teams uit de regio werden toegevoegd aan een grote competitie, die over een heel jaar uitvochten wie zich de beste van Turkije mocht noemen. Het duurde tot 1963 voordat er ook een tweede niveau met nationaal karakter ontstond. De 2. Lig, dat inmiddels de derde divisie is, vormde tot 2001 gewoon het tweede niveau van Turkije. In het laatstgenoemde jaar werd de keuze gemaakt die vergelijkbaar is met de destijds pas opgerichte Engelse Premier League. Er kwam een lucratieve deal op tafel waardoor de Süper Lig werd opgericht. De 1. Lig, die tot dusver eigenlijk altijd de bovenste competitie was, werd naar onder geschoven en diende voor het eerst in de geschiedenis van het Turkse voetbal niet meer als sterkste competitie van het land.
Historische prestatie
Inmiddels zijn er nog maar drie teams die nog nooit degradeerde van het hoogste niveau. Galatasaray SK, Fenerbahçe SK en Besiktas JK komen al vanaf begin af aan uit in de nationale topcompetitie. De rest degradeerde op zijn minst eenmaal in hun clubhistorie. Ook dit seizoen zijn er weer drie ploegen aangewezen om af te dalen naar de 1. Lig op basis van de laatste drie plekken in het klassement. Tevens kent de Süper Lig twee kwalificatieplaatsen voor de UEFA Champions League, waarvan een direct en de ander via drie voorrondes.
Met drie ploegen in de Süper Lig die nog nooit degradeerde naar het tweede niveau van Turkije, kun je verwachten dat zij dan ook terugkomen in het lijstje kampioenen van de Turkse hoogste competitie. Dat gebeurt ook. Galatasaray is nog altijd Turks recordkampioen met 24 landstitels, al komt Fenerbahcë de laatste jaren steeds dichterbij het record met 19 kampioenschappen. Besiktas is met 16 titels de nummer drie op de lijst. Dat deze top drie de komende decennia niet veel zal veranderen, blijkt wel uit het gat tussen Besiktas en nummer vier Trabzonspor, dat maar zeven landstitels binnen wist te halen.
Fatih Terim is in Turkije een absolute legende. De kans is dan ook groot wanneer je het met een local over het Turks voetbal hebt, Terim ter sprake komt. Wanneer je het over Galatasaray hebt is het vrijwel zeker dat de oefenmeester de revue passeert. In totaal is Terim al 22 jaar betrokken geweest bij Cim Bom Bom. Als speler bouwde hij al een behoorlijke naam op bij Gala, al bleef het succes destijds uit. In 11 seizoenen als speler, waarvan het merendeel als aanvoerder, won hij geen enkele keer de titel. Dat het hem als manager beter lukt, is een understatement. In de 11 seizoenen als trainer werden 8 landskampioenschappen, 3 bekertitels en de UEFA Cup aan de prijzenkast van Galatasaray toegevoegd.
Als manager behoort hij inmiddels tot de elite. Zo werd hij in 2008 uitgeroepen tot UEFA manager van het jaar en werd hij in hetzelfde jaar door het World Soccer Magazine verkozen tot zevende beste trainer ter wereld ooit. Deze eretitels komen vooral op zijn naam door zijn prestaties bij Galatasaray en het Turks nationaal elftal, waar hij ook 11 jaar werkzaam was. Zijn hoogtepunt als bondscoach van de Turken is het bereiken van de halve finale van het Europees Kampioenschap van 2008. Verder was hij ook nog kort werkzaam voor Fiorentina, AC Milan, Ankaragücü en Göztepe.
foto: photoyh / Shutterstock.com
De Turkse voetbalcompetitie heeft een behoorlijke inhaalslag gemaakt op het gebied van stadions. Met de modernisering van vrijwel alle stadions hoopt het in de toekomst in aanmerking te komen voor een eindtoernooi als het Europees Kampioenschap. Met de enorme arena's van Galatasaray, Fenerbahçe, Konyaspor en Besiktas ligt het op het gebied van moderne architectuur en nieuwe snufjes ver voor op andere landen in Zuid-Europa. Toch is er voor de liefhebber van authentieke stadions ook nog zeker wat te zien. Het stadion van bijvoorbeeld Kasimpasa is een pareltje voor de voetbalromanticus door de unieke ligging.
Het kleinste stadion van de competitie komt op naam van Bodrum FK. Met een capaciteit van 3.950 kan het de minste fans ontvangen van de gehele Süper Lig. Dat is in vergelijking met de top drie wat weinig. Daar komen gemiddeld zo'n 34.000 toeschouwers naar wedstrijden kijken.
Stadions in de Turkse Süper Lig:
52.468 - Türk Telekom Stadyumu - Galatasaray SK
47.544 - Sükrü Saracoglu Stadyumu - Fenerbahçe SK
42.445 - Vodafone Park - Besiktas JK
41.600 - Konya Büyüksehir Arena - Konyaspor
41.131 - Senol Günes Stadyumu - Trabzonspor
33.919 - Samsun Yeni 19 Mayis Stadyumu - Samsunspor
32.864 - Kadir Has Stadyumu - Kayserispor
30.960 - Yeni Adana Stadyumu - Adana Demirspor
30.322 - Kalyon Stadyumu - Gaziantep FK
29.307 - Antalya Stadyumu - Antalyaspor
27.734 - Yeni Sivas 4 Eylül Stadyumu - Sivasspor
25.000 - Yeni Hatay Stadyumu - Hatayspor
19.713 - Gürsel Aksel Stadyumu - Göztepe FK
17.156 - Basaksehir Fatim Terim Stadyumu - Istanbul Basaksehir FK
14.850 - Caykur Didi - Caykur Rizespor
13.797 - Recep Tayyip Erdogan Stadyumu - Kasimpasa SK (TheRunoman / Shutterstock.com)
13.797 - Recep Tayyip Erdogan Stadyumu - Eyupspor
9.789 - Bahcesehir Okullari Stadyumu - Alanyaspor
3.925 - Bodrum Ilce Stadi - Bodrum FK
Door de grote afstanden tussen de steden zijn er maar een beperkt aantal derby's in de Turkse Süper Lig. Toch maakt het voetballandschap van Istanboel veel goed. Ook Ankara kent een veel besproken derby. Bekijk in het overzichtje hieronder een lijstje met de mooiste wedstrijden van de Turkse voetbalcompetitie: